اپیدمیولوژی استعمال دخانیات در زنان 70-30 سال استان سمنان

  سابقه و هدف: در سال‌های اخیر مصرف دخانیات به عنوان یک عامل خطر مهم و افزایش‌دهنده‌ی بار بیماری‌ها، به ویژه بیماری‌های مزمن و غیر واگیری چون قلبی- عروقی، تنفسی، سرطان و سکته مغزی در حال افزایش است. در این مطالعه شیوع استعمال سیگار، پیپ و قلیان در زنان 70-30 سال استان سمنان مورد بررسی قرارگرفته است.   مواد و روش ‌ ها: این مطالعه از مهر لغایت بهمن 1384 در زنان 70-30 ساله جامعه شهری و روستائی استان سمنان انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای، 2104 زن از مناطق شهری و روستایی استان سمنان انتخاب شدند. اطلاعات مربوط در پرسش نامه ثبت شد.   یافته ‌ ها: 0/2 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 6/2-4/1 درصد) زنان مورد بررسی دخانیات (سیگار یا قلیان) مصرف می‌کردند که 5/0 درصد سیگار و 5/1 درصد قلیان می‌کشیدند. شیوع استعمال دخانیات در روستائیان 5/2 درصد و در شهرنشینان 8/1 درصد بود (270/0= P ). از نظر سنی، 4/0 درصد زنان زیر 40 سال، 4/2 درصد زنان 49-40 سال، 8/2 درصد 59-50 سال و 2/4 درصد زنان 60 ساله و بالاتر دخانیات مصرف می‌کردند (001/0 = P ). 1/4 درصد بی‌سودان، 6/1 درصد افراد با تحصیلات ابتدایی، 5/1 درصد افراد با تحصیلات راهنمایی، 4/0 درصد زنان با تحصیلات دبیرستان دخانیات مصرف می‌کردند (001/0 = P ). هیچ‌یک از زنان با تحصیلات دانشگاهی سیگار یا قلیان نمی‌کشیدند. استعمال دخانیات در زنان شهرستان‌های سمنان، دامغان، گرمسار و شاهرود به ترتیب 3/1، 2/3، 7/0 و 4/2 درصد بوده است (034/0 = P ). هیچ‌یک از زنان مورد بررسی به طور توام سیگار و قلیان نمی‌کشیدند. هم‌چنین هیچ‌یک از آنان پیپ نمی‌کشیدند. 9/26 درصد زنانی که دخانیات مصرف نمی‌کردند، در معرض دود سیگار قرار داشتند. به طور کلی 9/28 درصد زنان مورد بررسی در معرض دود سیگار قرار داشتندیا دخانیات (سیگار یا قلیان) مصرف می‌کردند.   نتیجه ‌ گیری: با توجه به شیوع بالای استعمال دخانیات یا در معرض بودن دود سیگار در زنان 30 تا 70 سال استان و با توجه به ارتباط قوی استعمال سیگار با بسیاری از بیماری‌ها، تدوین برنامه‌ای جامع جهت تغییر عمل‌کرد زنان و مردان استان، ضروری است. اطلاع‌رسانی به زنان با سنین بالا و با تحصیلات پایین، بالاخص زنان دامغان، از خطرات استعمال دخانیات و در معرض دود سیگار بودن، می‌تواند در کاهش این معضل کارگشا باشد.